“Bijdragen aan
circulariteit én kruisbestuiving
in de gezondheids-zorg”
Dr. Inga Wolframm, Hoofd Partnerschappen en Fondsenwerving
Een unieke invalshoek,
relevant voor dier én mens
Dankzij de steun van onze UTOMIC-partners is het apparatuurbestand van het Universitair Dierenziekenhuis uitgebreid met een SPECT-CT scanner voor een nog exactere beeldvorming. De Symbia SPECT-CT scanner werd geschonken door het UMC Groningen (UMCG) en geleverd en geïnstalleerd door Siemens Healthineers.
Gezien veel geavanceerde modaliteiten niet in aanmerking komen voor financiering vanuit overheidssubsidies, oversteeg de aanschaf van de SPECT-CT het beschikbare budget van de faculteit Diergeneeskunde.
Dankzij de inzet en bijdragen van verschillende partners, waaronder het UMC Groningen, Siemens Healthineers, het C.J.Vaillantfonds, Stichting DierenLot en Stichting Bouwstenen voor Dierenwelzijn is het inmiddels gelukt om voldoende steun te verkrijgen van verschillende partners om de aanschaf en installatie van de SPECT-CT te realiseren.
Prof. dr. Rudi Dierckx, hoogleraar en afdelingshoofd Nucleaire Geneeskunde en Moleculaire Beeldvorming bij het UMCG, vertelt waarom het UMCG graag een bijdrage levert. “De faculteit Diergeneeskunde is een unieke partij in Nederland, met een unieke invalshoek. Het concept van One Medicine is vanuit meerdere perspectieven belangrijk. Door onze SPECT-CT aan de faculteit Diergeneeskunde te schenken, geven wij het systeem een tweede leven en dragen wij bij aan de circulariteit in de gezondheidszorg. Wij vinden het belangrijk om het vakgebied van de veterinaire nucleaire geneeskunde op deze manier nieuwe mogelijkheden te bieden. Door het delen van kennis op gebied van nucleair-gerelateerd onderzoek en patiëntenzorg bij humane en veterinaire patiënten bevorderen wij daarnaast de kruisbestuiving tussen onze twee vakgebieden. De dierpatiënt kan een belangrijke rol vervullen als een ‘natuurlijk diermodel’, Zo kunnen we de veterinaire patiënt helpen en tegelijkertijd snellere translationele stappen zetten naar de humane patiëntzorg.”
Geavanceerde beeldvorming is essentieel voor het stellen van de juiste diagnose, zodat er vervolgens het best mogelijke behandelplan opgesteld kan worden. Dr. Sara Galac is endocrinoloog en leider van de onderzoeksgroep oncologie van de faculteit Diergeneeskunde. Zij behandelt veel patiënten met en doet onderzoek naar hypofyse tumoren en kanker van de bijnier en het bijniermerg.
De tumoren die zij en haar collega’s behandelen liggen vaak diep verstopt in het lichaam. Goede diagnostische apparatuur is dan essentieel om de structuren zichtbaar te maken.
“Bij hypofysetumoren bijvoorbeeld is het van groot belang dat een hond eerst onder de CT-scanner gaat. Ook als een hond niet geopereerd of bestraald gaat worden is CT-onderzoek nodig om te beoordelen wat de kwaliteit van leven van het dier is, nu en in de toekomst”.
“Daarmee lopen we in Nederland voorop. Alleen onder de CT-scanner kunnen wij zien hoe groot de tumor is en wat dit betekent voor het welzijn van de hond”, vertelt Galac. “Diereigenaren reageren altijd dankbaar, ook als het slecht nieuws is. Een CT-scan van de hypofyse geeft duidelijkheid over de kwaliteit van het leven. Als de hond wel moet worden geopereerd heeft de chirurg de CT-scan nodig om te bepalen hoe de tumor het beste te verwijderen is, en ook de bestraling is op basis van CT-beelden voor te bereiden.“
Naast een ‘gewone’ CT-scan, biedt de komst van de SPECT-CT aanvullende mogelijkheden voor nauwkeuriger onderzoek. Een SPECT-CT combineert namelijk een gammacamera, gebaseerd op nucleaire diagnostiek met een CT-apparaat, en kan hiermee informatie over anatomische structuren in 3D in kaart brengen. Tegelijkertijd is het mogelijk om heel nauwkeurig de hoeveelheid en de locatie van radioactieve straling te bepalen.
Galac licht dit nader toe: “De gammacamera die we tot nu toe hebben gebruikt, geeft een grof beeld met puntjes, vergelijk het met een impressionistisch schilderij. Dat geeft te weinig details om te kunnen opereren. Met de nieuwe SPECT-CT scanner kunnen we met radioactieve stof bijvoorbeeld bijniermergcellen nauwkeuriger in beeld brengen in de onderbuik, maar ook in de borstkast, het ruggenmerg en andere plaatsen waar de cellen naartoe uitzaaien.”
Hiermee willen de dierenartsen-onderzoekers niet alleen een betere diagnose stellen, maar uiteindelijk ook meer inzicht krijgen in het effect van nieuwe behandelingsmethoden die van meerwaarde zijn voor zowel dieren als mensen.
Een van de nieuwe behandelmethoden richt zich op kwaadaardige hoofd-halstumoren en hersentumoren. Deze typen tumoren komen zowel bij mensen als dieren voor en komen sterk overeen wat betreft de incidentie, levensverwachting en behandeling. Daarom ontwikkelt de faculteit Diergeneekunde in samenwerking met het Radboudumc Nijmegen een nieuwe behandeling. Met gerichte injecties onder begeleiding van CT-scans worden radioactieve holmiumbolletjes heel nauwkeurig in een tumor toegediend.
De holmiumbolletjes gaan dus als het ware van binnenuit aan het werk. Met deze minimaal invasieve behandeltechniek kan de stralingsdosis in de tumor heel hoog worden zonder dat omringend weefsel beschadigd wordt. De bijwerkingen blijven daardoor zo minimaal mogelijk. In het huidige onderzoek zullen de mogelijkheden en de effectiviteit van de behandeling met radioactieve holmiumbolletjes onderzocht worden bij hondenpatiënten met hoofd-, hals- en hersentumoren. Om de exacte werking van deze radioactieve bolletjes en het effect van de behandeling precies in kaart te kunnen brengen is een SPECT-CT essentieel.
Het uiteindelijke doel van het onderzoek is om de levensverwachting te verhogen en de kwaliteit van leven van de hondenpatiënt te verbeteren. Deze resultaten zullen vervolgens ook worden gebruikt bij de ontwikkeling van een soortgelijke behandeling bij mensen met hersentumoren.
