“Nog meer proefdiervrije innovatie in het onderwijs”
Prof. dr. Daniela Salvatori, Hoogleraar Anatomie en Fysiologie
Zo veel mogelijk proefdieren
vervangen door Avatars
Dieren spelen een belangrijke rol in ons leven. Dit vertaalt zich in een toenemende trend in behandelingen en complexe operaties voor dieren. Hiervoor is een grondige kennis van de anatomie essentieel voor toekomstige
professionals die werken met dieren: dierenartsen, dierenartsassistenten, onderzoekers en biotechnici. Daarnaast vereist het leren en werken in het biomedische domein dat men zich complexe vaardigheden eigen maakt die passen binnen de huidige en toekomstige medische en ethische normen.
Met het project ‘Avatar Zoo’ ontwikkelen we interactieve Augmented Reality modellen, die kunnen worden gebruikt om de anatomie van dieren in 3D te bestuderen en om chirurgische procedures stap voor stap aan te leren.
Prof. dr. Daniela Salvatori, hoogleraar vergelijkende anatomie en fysiologie aan de faculteit Diergeneeskunde wil met de ‘Avatar Zoo’ de dierenarts van de toekomst uitrusten met de kennis die nodig is voor de dagelijkse praktijk. Samen met haar team ontwikkelt zij op dit moment de ‘Avatar hond’. De focus ligt op twee onderdelen van het anatomiemodel, namelijk het vrouwelijk geslachtsapparaat van de teef en de knie van de hond. “Castratie bij reuen en teven is een van de meest voorkomende ingrepen bij dierenklinieken wereldwijd. Van pas afgestudeerde dierenartsen wordt daarom verwacht dat ze deze operatie zelfstandig kunnen uitvoeren”, vertelt Salvatori.
Het afgelopen jaar is het basis 3D-anatomiemodel van de hond verder ontwikkeld zodat deze getailleerd genoeg is om te gebruiken in een e-module voor studenten Diergeneeskunde. De studenten kunnen met de Avatar hond de anatomie van het vrouwelijk geslachtsapparaat tot in detail bestuderen. Het aangepaste model is daarnaast ook geschikt om een Augmented Reality OVE tutorial te maken en dus omgevormd te worden tot een zogenaamde OVE-Avatar.
“De Avatar Zoo heeft niet alleen impact op het verminderen van proefdieren, maar ook op het leerproces van de studenten”, legt Salvatori enthousiast uit. “Onze Avatar hond maakt het straks mogelijk om deze operatie zo vaak als nodig te oefenen, zonder het gebruik van (proef)dieren. Daarnaast biedt het studenten de mogelijkheid om mogelijke complicaties tijdens de operatie beter te herkennen, te begrijpen en op de juiste manier te handelen. Ook kan en mag de student fouten maken, een belangrijk onderdeel van het leerproces. Dit allemaal zonder stress en zonder risico voor de patiënt.”
Het team van Salvatori werkt samen met de collega specialisten op het gebied van chirurgie en voortplanting om de Avatar optimaal aan te laten sluiten op de leerbehoefte van studenten. “Daarnaast hebben wij een wereldwijde enquête uitgezet onder veterinaire faculteiten. Dit heeft ons inzicht gegeven in de verschillende leermethoden die zij gebruiken om studenten deze procedure te onderwijzen. Met deze informatie kunnen wij de Avatar breder positioneren en wordt deze ook bruikbaar en waardevol voor andere diergeneeskundige faculteiten binnen en buiten Europa.”
Naast het ontwikkelen van de OVE-Avatar wordt er een gedetailleerd interactief Avatar-model van de hondenknie ontwikkeld. De anatomie van de knie is complex en om behandelingen veilig te kunnen uitvoeren (zoals een injectie in het gewricht) is een goed ruimtelijk inzicht essentieel. “In Augmented Reality kan de Avatar van alle kanten worden bekeken en gemanipuleerd. Ook kunnen straks procedures zoals een intra-articulaire injectie stap voor stap worden geoefend met behulp van de Avatar.”
Het team streeft ernaar om de e-module in het komende academische jaar in te zetten in het onderwijs voor studenten en pas afgestudeerde dierenartsen. Tegelijk wordt er gewerkt aan het uitwerken van volledige modellen van de rest van het bewegingsstelsel van de hond. Salvatori: “Het is van groot belang dat we in een volgende fase onderzoeken hoe we de avatarmodellen zo effectief mogelijk kunnen inzetten in onderwijssituaties. Met deze ontwikkelingen zetten we een grote stap in onze ambitie voor meer proefdiervrije innovatie in het onderwijs.”
Met de bijdragen van Stichting Bouwstenen voor Dierenwelzijn, Triodos Foundation, Stichting Abri voor Dieren en het K.F. Hein Fonds is de ontwikkeling van het eerste model van de Avatar Zoo, een Avatar hond, mogelijk gemaakt. Samen maken wij proefdiervrije innovatie mogelijk!